Galenusprijs farmacologie: de kandidaten

Ook talentrijke onderzoekers worden sinds jaar en dag in de bloemetjes gezet tijdens de uitreiking van de Galenusprijs. Vier kandidaten doen een gooi naar de Galenusprijs farmacologie.

Laure Bindels (UCL)

Tacrolimus, een essentieel geneesmiddel voor het voorkomen van orgaanafstoting na een transplantatie, wordt vaak verkeerd gedoseerd, wat leidt tot het risico op therapeutisch falen of bijwerkingen. In België kan bijna 40% van de mensen die op een transplantatie wachten geen orgaan vinden. Dit onderstreept de dringende noodzaak om het succes van transplantaties te garanderen.
Dit onderzoek, uitgevoerd met prof. Laure Elens en dr. Alexandra Degraeve, onthult de invloed van de darmmicrobiota op de absorptie van tacrolimus, werpt licht op de onderliggende mechanismen en suggereert dat de microbiota bijdraagt aan de variabiliteit in de dosering die nodig is om de streefwaarden van het geneesmiddel te bereiken. Door te begrijpen hoe de microbiota deze dosering beïnvloedt, kunnen we de behandeling nauwkeuriger aanpassen, waardoor de werkzaamheid van de behandeling verbetert en het risico vermindert op falen van het transplantaat. Deze vooruitgang biedt ook de mogelijkheid om bijwerkingen van deze medicijnen te verminderen, wat nieuwe en meer persoonlijke vooruitzichten biedt voor transplantatiepatiënten.

***

Hendrik Vercammen (UA/UZA)

SIGHT001-18 van Sightera Biosciences BV, een spinoff van UA/UZA, is een baanbrekende kleine molecule met een uniek immuno-oncologisch gerelateerd werkingsmechanisme, ontworpen met behulp van AI. Het is specifiek ontwikkeld voor moeilijk te behandelen en agressieve kankers, waaronder pancreaskanker, waar conventionele therapieën vaak tekortschieten. Deze potentiële nieuwe therapie is het resultaat van een AI-gestuurde aanpak in combinatie met patiëntgerichte modellen, zoals organoiden en geavanceerde patient-in-a-plate systemen.
Dankzij de sterke preklinische experimentele validatiedata en veelbelovende in vivo-resultaten is SIGHT001-18 inmiddels gepatenteerd en klaar voor verdere ontwikkeling richting klinische studies, in samenwerking met grote farmaceutische bedrijven. Dit molecuul biedt een nieuw perspectief voor patiënten met agressieve vormen van kanker en toont de kracht van AI wanneer deze op een correcte manier wordt geïmplementeerd in baanbrekend farmacologisch onderzoek.

***

Lauriane Michel (UCLouvain)

Door zowel translationeel als fundamenteel onderzoek te combineren, variërend van patiëntbiopten tot geïsoleerde primaire cardiomyocyten, tonen onze studies aan dat de β3-adrenerge receptor (β3AR) een beschermend effect uitoefent tegen de vroege kenmerken van hartfalen, met name de pathologische ontwikkeling van fibrose en hypertrofische remodeling. Bovendien onthullen deze studies de onderliggende mechanismen van deze bescherming door het eerste bewijs te leveren van een β3AR-gemedieerde "rescue" signaalroute, die oxidatieve bescherming biedt en metabole reorganisatie induceert.
Deze bevindingen kunnen nieuwe therapeutische strategieën openen ter preventie van de progressie naar, of de verergering van, hartfalen. In het bijzonder biedt de mogelijkheid tot herpositionering van β3AR-agonisten, die reeds in de klinische praktijk worden toegepast voor andere indicaties, veelbelovende en snelle therapeutische perspectieven. 

***

Evelien Wynendaele (UGent) 

Recent onderzoek binnen onze groep toont aan dat bepaalde quorum sensing peptiden (QSP), van nature aanwezig in het menselijk lichaam, de metastase van colorectale kankercellen kunnen bevorderen en bijdragen aan spierafbraak bij veroudering (sarcopenie).
De invloed van QSP op deze twee belangrijke verouderingsgerelateerde aandoeningen biedt dan ook nieuwe diagnostische en therapeutische mogelijkheden, zoals probiotica die de QSP-productie reguleren of QSP-antagonisten die schadelijke effecten neutraliseren.
Peptide-antagonisten bieden hierbij een beloftevolle en duurzame therapie door o.a. hun sterke affiniteit en specificiteit. Daarnaast heeft onze groep ook belangrijke analytische uitdagingen binnen het peptide-onderzoek aangepakt, zoals het optimaliseren van de bewaarcondities en het verfijnen van de analytische methoden. 
Dit peptidegerelateerd onderzoek biedt dus veelbelovende perspectieven voor een vernieuwende en duurzame benadering van gezond ouder worden.