Bundeling expertise leidt tot lagere mortaliteit bij slokdarm- en pancreaschirurgie

Door expertise samen te brengen in gespecialiseerde referentiecentra daalt de mortaliteit na 90 dagen na complexe slokdarm- of pancreaschirurgie. Dat blijkt uit onderzoek dat het RIZIV onlangs voorstelde in het Verzekeringscomité.

Filip Ceulemans

Momenteel kunnen patiënten met complexe pancreasaandoeningen terecht in vijftien Belgische ziekenhuizen. Patiënten met die complexe slokdarmchirurgie moeten ondergaan, hebben de keuze uit acht ziekenhuizen. Vijf jaar nadat deze zorg werd gecentraliseerd in de gespecialiseerde referentiecentra, stelt het RIZIV de eerste resultaten voor, die betrekking hebben op de periode van juli 2019 tot juni 2024.

Tijdens de eerste vijf jaar van de overeenkomst werden 2.626 patiënten met pancreaskanker of een goedaardige aandoening van de pancreas besproken in een multidisciplinair consult voor complexe pancreasaandoeningen. 38,5% van de patiënten (1.011) werden geopereerd, waarvan 799 voor een maligne tumor. Voor slokdarm werden er 1.012 multidisciplinair besproken, waarvan 39,6% (401) werd geopereerd. In 371 gevallen was er sprake van een maligne tumor.

Minimaal invasieve chirurgische technieken

Uit de studie blijkt dat er zich een verschuiving voordoet van open chirurgie naar naar minimaal invasieve chirurgische technieken. Voor de pancreas is er een daling van open chirurgie van 67,6% in jaar 1 van de conventie naar 51,6% in jaar 5. Voor de slokdarm daalt het percentage open chirurgie van 41% in conventiejaar 1 naar 27,2% in jaar 5.

Eén van de belangrijkste indicatoren voor de kwaliteit van de chirurgie is de postoperatieve mortaliteit op 90 dagen na de ingreep. Voor maligne en benigne pancreastumoren bedraagt deze 90-dagen mortaliteit 4,4% voor de 5 conventiejaren samen en 3,4% in het vijfde jaar alleen. Voor maligne slokdarmtumoren is er een 90-dagen postoperatieve mortaliteit van 5,9% voor de vijf jaren samen en 4% in enkel het vijfde jaar.

Significante daling

De 90-dagen postoperatieve mortaliteit voor maligne tumoren kan voor de conventiejaren tot en met 2022 vergeleken worden met de periode voor de start van de centralisatie (2015-2018). Voor pancreas is er een significante daling van de 90-dagen postoperatieve mortaliteit van 7,3% in de periode voor de centralisatie naar 5,4% in de eerste 3,5 jaar van de centralisatie (2019-2022). Voor slokdarm is er ook een significant verminderde sterftekans op 90 dagen na de ingreep, van 9,6% in de periode 2015-2018 naar 6,5% in de periode 2019-2022.