Hervorming ziekenhuislandschap
Zorgnet-Icuro vraagt visie op lange termijn
Ziekenhuiskoepel Zorgnet-Icuro reageert overwegend positief op de voorstellen van de expertgroep over de hervorming van het ziekenhuislandschap.
Filip Ceulemans
Zorgnet-Icuro onderschrijft de SWOT-analyse van de expertgroep. “De vaststellingen over vergrijzing, personeelsschaarste, versnippering van het aanbod, het onvoldoende functioneren van het huidige netwerkmodel en de problematiek rond spoeddiensten leven al jaren sterk bij de ziekenhuisdirecties”, weet de ziekenhuiskoepel. “Ook in Vlaanderen kwamen ziekenhuizen de voorbije jaren in strategische oefeningen tot dezelfde conclusies: het huidige landschap leidt tot een inefficiënt gebruik van mensen en middelen en is op lange termijn niet houdbaar.”
Net als de experts, bepleit Zorgnet-Icuro een transitie naar minder ziekenhuissites en minder acute ziekenhuisbedden. Deze transitie moet plaatsvinden op basis van heldere criteria en afgestemd zijn op de zorgbehoefte binnen logisch afgebakende zorggebieden. De concepten van het algemeen ziekenhuis, het dagziekenhuis, het universitair ziekenhuis en het ziekenhuis voor planbare revalidatiezorg komen ook voor in de voorstellen van Zorgnet-Icuro.
Ambitieus meerjarenplan
In september publiceerde de koepel een nota waarin Vlaamse ziekenhuisdirecties pleiten voor een ambitieus meerjarenplan, met duidelijke afspraken tussen de verschillende overheden en de krijtlijnen van een nieuw zorgmodel. Daarin engageerden de ziekenhuizen zich expliciet om een actieve en voluntaristische rol op te nemen in de noodzakelijke hervormingen.
Belangrijk daarbij is voor Zorgnet-Icuro de nuance dat dit niet betekent dat er “minder ziekenhuizen” zullen zijn, maar wel dat niet overal dezelfde zorg zal worden aangeboden. “Hooggespecialiseerde zorg zal sterker geconcentreerd worden, wat voor sommige patiënten een iets grotere verplaatsing kan betekenen. Tegelijk zal veel standaard- en planbare zorg dicht bij de patiënt georganiseerd worden, bijvoorbeeld in lokale dagziekenhuizen.”
Concreet stappenplan
Zorgnet-Icuro benadrukt dat het rapport verder gaat dan louter conceptuele voorstellen. Het bevat een concreet stappenplan met essentiële flankerende maatregelen, zoals de ontwikkeling van instrumenten om zorgaanbod en bereikbaarheid in kaart te brengen, duidelijke timing waarbinnen voorzieningen aan normen moeten voldoen, tussentijdse evaluaties en bijsturingen, en de oprichting van een transitiefonds.
Die duidelijkheid is belangrijk voor het werkveld. Ze biedt richting aan ziekenhuizen om zich te organiseren, onder meer via fusies en structurele samenwerkingsafspraken, en maakt tegelijk helder wat in de toekomst niet langer zal kunnen. Dat is essentieel om rust en perspectief te creëren, ook voor de vele lopende fusiegesprekken in Vlaanderen.
Belangrijk ijkpunt
Zorgnet-Icuro wijst er tot slot op dat de hervorming van het ziekenhuislandschap onlosmakelijk verbonden is met andere grote beleidswerven, zoals de hervorming van de ziekenhuisfinanciering, de herijking van de nomenclatuur, de verloning van artsen en de verdere afbouw van de prestatiegeneeskunde. “Een goede afstemming tussen het federale niveau en de deelstaten is daarbij cruciaal, met oog voor de verschillen tussen Vlaanderen en Wallonië.”
“Het rapport markeert een belangrijk ijkpunt, maar dit is uiteraard een project van de lange adem. De bevolking hoeft niet te vrezen voor plotse ingrepen: de bedoeling is dat de verschillende regeringen tegen midden 2026 de politieke krijtlijnen vastleggen, waarna een gefaseerde en zorgvuldige implementatie kan volgen. Zorgnet-Icuro hoopt dat de ministers hier prioritair werk van maken. Voor Zorgnet-Icuro is dit rapport een noodzakelijke en waardevolle stap om de ziekenhuiszorg in België duurzaam te versterken.”
